Cumhuriyet gazetesinde yayımlanan, 3000’den fazla bilim insanı arasından seçilmiş ve Web of Science verilerine göre incelemesi yapılarak oluşturulmuş “Başarılı Bilim İnsanları” listesinde, İÜ Fen Fakültesi Yüksek Enerji ve Plazma Fiziği Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sehban Kartal h27 değeri ile yer aldı.

2005 yılında araştırmacı ve gazeteci JE Hirsch, bilim insanlarının yayınlarının kaçının belli bir değer üzerinden atıf aldığına dayalı olarak bilimsel üretkenlik ve etkinliğin birlikte değerlendirildiği yeni bir ölçüt olarak h endeksini geliştirdi. İÜ Fen Fakültesi Yüksek Enerji ve Plazma Fiziği Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sehban Kartal, h endeksinin nihai olarak en başarılı yöntem olmasa da ölçümleme için böyle bir kriterin belirlenmesinin önemli bir adım olduğunu ifade ederek böyle bir çalışmada yer almaktan gurur duyduğunu belirtti.

“Önemli Olan Doğru ve Güveniliri Bilgiye Ulaşmak”

Böyle bir liste oluşturmanın zorlukları üzerinde duran Prof. Dr. Kartal, özellikle çok sayıda bilim insanına ulaşmanın zorlu bir süreç olduğunu belirterek sözlerine şu şekilde devam etti: “Mutlaka listede eksik olan birçok isim vardır. Ancak eksikler zamanla bilim insanlarının katkılarıyla giderilecektir. Bu liste, bir ilk adım olarak yeni bir başlangıca vesile olması açısından çok önemli bir çalışmadır.”

Bilim iletişiminin doğası gereği, h endeksine göre yapılan ölçümlemelerin disiplinler arası değerlendirmelerde sıkıntılara yol açması olasıdır. Böyle bir değerlendirmenin adaletsiz sonuçlar doğurabileceğini ifade eden Prof. Dr. Kartal ise bu anlamda sosyal bilimler ile fen bilimlerinin aynı çerçevede değerlendirilemeyeceğini belirterek şu açıklamalarda bulundu: “Bugün Türkiye’nin belirli coğrafi bölgelerinde çalışan bir jeoloğun ya da bir Türkolog tarafından Türk dili üzerine yapılan çalışmaların yüksek oranda atıf alması sıkıntılı bir durumdur. Dolayısıyla bu anlamda fen bilimleri ile sosyal bilimlerin bir arada değerlendirilmesi, bu değerli çalışmaların haksızlığa uğramasına yol açacaktır.”

Son yıllarda h değeri 20’nin üzerine çıkan bilim insanlarının sayısında yaşanan artışı iletişim çağında yaşamamıza ve bilginin kolay elde edilebilirliğine bağlayan Prof. Dr. Kartal, yüksek sayıda kitaba, makaleye ve teze çok kısa sürede erişebilme imkanlarının mümkün olduğunu belirterek asıl sıkıntının bu bilgi bombardımanı içerisinde doğru ve güvenilir olan bilgiyi ayırt etmek olduğunu ve bu noktada bilgi okuryazarlığının önemli bir konu olarak karşımıza çıktığını ifade etti.

“Nicelik Değil, Nitelik Önemli”

Akademik üretimin ölçümlenmesi noktasında, farklı disiplinlerde çalışan bilim insanlarının her birinin yaptığı işin çok değerli olduğuna değinen Prof. Dr. Kartal, böyle bir ölçümlemenin çok zor olduğunu ifade etti. Bilim insanın akademik üretiminin özüne, ne kadar değerli olduğuna bakılması gerekirken ne kadar çok sayıda iş yaptığına bakılırsa bunun yanlış sonuçlar vereceğine dikkati çekti.

Prof. Dr. Mehmet Doğan ve Prof. Dr. Mustafa Soyak’a yaptıkları bu değerli çalışmadan dolayı teşekkürlerini sunan Prof. Dr. Kartal bu çalışmanın önemli bir adım olduğunu belirterek listede yer almaktan gurur duyduğunu söyledi.

Haber: Arş. Gör. Damla TOSYALIOĞLU

İÜ Basın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü